1- Tert-Bütilhidrokinon (TBHQ) : Petrol bazlı,
bütan benzeri (çok hafif) bir içeriktir ve koruyucu olarak kullanılır.
Astım, hormonal bozukluklar, cilt bozuklukları dışında hayvanlar ile yapılan uzun dönemli testlerde kanser ve DNA bozukluğuna yol açtığı gözlemlenmiştir.
2- Sodyum Asit Pirofosfat : Patateslerin rengini koruyabilmesi için
kullanılır. Kimya endüstrisi güvenlik datalarında sindirim sistemine
zararlı olduğu açıklanmıştır.
3- Dimetilpolisiloksan : Köpük
önleyici içeriktir. Dolgu ve yalıtım malzemelerinde kullanılır ve
güvenliği hakkında tartışmalar bulunmaktadır.
4- Mono sodyum
glutamat (MSG) : Beyin ve sinir sistemine zarar verici olduğu
kanıtlanmış olan içeriktir ve patateslerin “Doğal Aroma” sı için
kullanılır.
5- Aspur (yalancı safran) Yağı : Kullanımından önce çok
yüksek derecelere kadar ısıtılır ve yağın kimyasal yapısındaki
değişmelerin vücutta enflamasyona neden olduğu açıklanmıştır.
6-
-Hidrojenasyon İşlemi Görmüş Soya Yağı : Kullanılan soyalar genetik
olarak değiştirilmiştir. Yağın daha sert ve satüre olmasını sağlamak
için kullanılan hidrojenasyon işleminin ise sağlıksız olduğu
düşünülmektedir.
7- Dekstroz : Kandaki glikoz konsantresini ve kalori alımını arttıran bir şeker türüdür.
Zindelikler Dileriz…
Alkali vegan beslenme tarzı insan sağlığı için
gerekli tüm proteini karşılamaktadır. Bir çok kurum ve kuruşlar alkali
vegan stilinin sağlığa geniş faydaları üzerinde hemfikir iken protein
kelimesi her nedense kafamızda kalmakta,
çünkü hayvansal ürün üreten ve satan endüstri her zaman insanları en
iyi proteine sahip oldukları konusunda yönlendirmektedir ki; bu varsayım
yanlış ve tehlikelidir.
Kaslarımız ve tırnaklarımız arasındaki
fark gibi proteinler de birbirlerinden farklıdır. Bunun nedeni bir
alfabedeki harflerin bileşimlerinin pek çok kelime yaratabilmesine
benzer olarak 20 farklı aminoasidin kombinasyonlarının farklı proteinler
yaratabilmesidir. Önemli olan kısım bu esansiyel aminoasitlerin 10
kadarı vücut metabolizmamız tarafından üretilebilirken diğer yarısının
üretilememesi ve dışarıdan alınmasının gerekliğidir.
Bir bebek
için anne sütündeki protein sağlıklı ve güçlü olması için yeterlidir.
Katı beslenmeye geçtiğimiz andan itibaren de hayvansal-olmayan
besinlerdeki protein onun yerini tutmaya yetecek seviyedir çünkü
aldığımız kalorinin sadece % 10’ unun proteinlerden gelmesi idealdir.
Günlük protein alım tavsiyesi ise kilogram başına 0.8 gr. olarak
belirlenmiştir.
Kas yapmak için proteine yükleneceğini düşünen
kişilerin bilmesi gereken kasların proteinden değil kandan oluştuğu ve
sağlıklı kan üretimi için de yeşil meyve ve sebzelerden gelen klorofil
ile poliunsatüre yağ, alkali su ve işlenmemiş alkalize edici mineral
tuzlar gerektiğidir.
Vegan beslenmenin tam tersini
düşündüğümüzde, yani çok fazla hayvansal protein tükettiğimizde beyin,
meme, karaciğer, böbrek ve safra kesesi problemleri ile bazı kanserlere
davetiye çıkartırız. Bunun nedeni ise hayvan etinden gelen nitrik, ürik,
sülfirik ve fosforik asitlerin bağırsaklar, akciğerler, böbrekler ve
cildimiz yolu ile yeterli oranda atılamamasından kaynaklanmaktadır.
Hayvansal-olmayan ana protein kaynaklarından bazı örnekler vermemiz gerekirse sayacaklarımız şunlardır;
1. Sebzelerden gelenler : Enginar, pancar, brokoli, brüksel lahanası,
lahana, karnabahar, patlıcan, bezelye, yeşil biber, kale, kıvırcık
salata, hardal otu, soğanlar, kırmızı patates (amerikan patatesi),
ıspanak, şalgam yeşili, su teresi, yams kökü ve kabaktır.
2.
Bakliyat kökenliler : Nohut, barbunya, lima fasulyesi, küçük beyaz
(navy) fasulye, soya fasulyesi, mercimek ve kırık bezelyedir.
3. Tahıl kökenliler : Arpa, esmer (kahverengi) pirinç, karabuğday, darı
(akdarı), kinoa, çavdar, ruşeymi, buğday ve hintprincidir.
4. Meyvelerdeki kaynaklar : Avokado, greyfurt, salatalık, limon, lime ve domatestir.
5. Çimlerden gelenler : Kamut, lemongrass ve diğer çimlerdir.
6. Çekirdek ve kabuklu yemişlere örnekler : Badem, fındık,
kendir/kenevir tohumu, chia, kabak çekirdeği, susam, ay çekirdeği ve
cevizdir.
Soya filizi ve kendir filizinde bulunan protein çok
besleyici, kolay sindirilebilen ve glüten içermeyen bir protein olarak
karşımıza çıkar. Her 100 gramda 35-40 gram proteine ve dengeli bir
aminoasit yapısına sahiptir. En ideal oranda omega 3/6 yağ asitleri de
barındıran bu filizler unsatüre/satüre yağ yüzdeleri, antioksidan
kalitesi ve geniş vitamin/mineral yelpazesi ile ilk tercihlerimiz
arasında olmalıdırlar. Yukarıda belirttiğimiz yeşil sebzelerinde kimi
zaman % 70 lere varan oranda protein içerdiği de unutulmamalıdır.
Zindelikler dileriz…
Toprak üzerinde en son ne zaman çıplak ayak ile yürüdünüz?
Topraklama ya da yer yüzeyi ile temas her birimizi daha doğal ve dengeli bir konuma yerleştirir. Dünya yüzeyinden vücudumuza
geçen negatif iyonlar günlük hayatımız süresince bizlerde birikmiş olan
eşleşmemiş pozitif iyonlar ya da sebest radikallleri deşarj eder ve
modern teknolojinin vücudumuza attığı elektromanyetik kirliliği
sonlandırır.
California Üniversitesi Hücre Biyolojisi Bölümü,
Earth FX Inc., Connecticut Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nature's Own
Research Association, Polonya Bydgoszcz Askeri Hastanesi Amblatuar
Kardiyoloji ve Nörocerrahi Bölümleri desteğinde Ekim 2011’ de tamamlanan
araştırmalarda tıbbın hastalıkların oluşmasında çevresel faktörler
olarak hava, su ve toksik kimyasallara odaklı olduğu fakat dünyanın
topraklama potansiyelinin daha dengeli bir biyokimyasal çevre yaratarak
tüm vücut sistemlerinin çok daha verimli çalışabilmesine destek
yaratabildiği sonucuna ulaşıldı.
Biyolojik saatlerimizin
dengesizliği, kortizol salgılarımızın yarattıkları, bağışıklık
bozukluklarımız, kronik hastalıklar ve daha birçok artan sorunlarımızın
nedenlerinden biri son onyıllar boyunca dünyadan yalıtımlı yaşamamız
olabilirmi? Şimdilik (ileride tüm araştırmayı detaylı bir şekilde
paylaşma sözü vererek) araştırmanın bazı sonuçlarına kısaca değinip,
bazı grafiklerini veriyor ve yazının sonunda sizleri içerisinde Dr. Öz’
ün bazı anılarının da bulunduğu “The Grounded” filminin linki ile
başbaşa bırakıyoruz;
YERYÜZEYiNE TEMAS iLE HANGi RiSKLERi AZALTABiLiYORUZ?
1. OSTEOPOROZ
Topraklama sonucunda idrarda daha az kalsiyum ve fosfor atığı oluştuğu
ve bu kayıpların önüne geçilmesinin zaman içerisinde osteoporoz oluşum
riskini azaltabileceği belgelendi.
2. ENFLAMASYON
Serbest
elektronların birer anti-oksidan olarak rol alabilmesinden yola
çıkılarak bir elektron yetmezliği durumda bağışıklık sisteminin
enflamasyon ile yeterli derecede hızlı ve hedefe yönelik savaşmasının
mümkün olamayabileceği belgelendi. Kanser dahil birçok kronik hastalığın
nedenlerinden biri olan enflamasyon oluşumunda serbest radikallerin
elektronlar ile nötralize edilmesinin önemine dikkat çekildi.
3. STRES, DEPRESYON, KAYGI, AĞRI
Tabiki hepsi daha az…baş ağrısı ve diğer ağrılar da dahil…
4. KALP SAĞLIĞI
Dünya ile temas ritm bozuklukları üzerinde etkili oluyor ve kanınızda
bir incelme yaratıyor. Evet, daha iyi bir kan basıncı ve akışı ile
koruyucu bir etki olduğu üzerinde araştırmacılar hemfikir…
5. UYKU KALiTESi
Topraklama sonrası kortizol seviyelerindeki kayda değer düşüşlerin çok
daha düzenli ve kaliteli uykulara destek olduğu açıklandı.
NE YAPMAMIZ GEREKiYOR?
En kolay yolu ayakkabıları atarak çimlerde, kayalarda ya da toprakta
yürüyüş yapmak, çimlerde kestirmek ya da dış alanlarda meditasyon, yoga
yapmaktır. Bahçede çiçekler ya da meyve/sebze ile uğraşıyorsanız birkaç
dakikalığına bile olsa çıplak elleriniz ile toprakta çalışmak fark
yaratacaktır.
Lütfen araştırma grafiklerine de göz atınız ve
75 dakikanızı ayırarak gerçek bir hikaye olan filmi seyretmeye
çalışınız; üstten üçüncü sıradaki video ile tüm filmi seyredebileceğiniz
link ise http://www.mygroundedmovie.com/
Zindelikler dileriz…
Kış mevsiminde olduğumuz bu günlerde doğal yoldan bağışıklığımızı arttırarak soğuk algınlığı ve grip semptomlarından olduğunca az etkilenmeye çalışmamız gereklidir.
Aralık 2013 de tamamlanan yeni bir klinik araştırma turna yemişinin
bağışıklık sistemine destek olarak bu tip semptomları azalttığını
belgelemiştir. Yalnız bu araştırmanın detaylarına girmeden öncelikle
turna yemişi hakkında biraz bilgi vermek yerinde olacaktır.
İngilizce adı ‘Cranberry’ olan bu üzümsü meyvenin isminin tercümesinde
bazı yanlışlıklar yapılarak ‘kızılcık, yaban mersini’ gibi aynı türe ait
meyveler ile özdeşleştirildiği görülse de aslında cranberry, kızılcık
ya da yaban mersini değildir. Vaccinium cinsine giren meyvelerde ismi
“Crane = Turna ve Berry = Yemiş” den gelen turna yemişi ülkemizde
Karadeniz bölgesinde üretilmeye çalışılmaktadır fakat acı olduğundan
taze tüketimi pek tercih edilmemekte, parçalanıp, kurutulduktan sonra
tatlandırılarak aktarlara ulaşmaktadır. Kırmızı renktedir ve
tatlandırılmış olduğu için şeker hastalarının tüketimine uygun değildir.
Turna yemişi çok belirgin antioksidan aktivite gösteren organik asitler
ile proantosiyanidin ve antosiyaninleri de kapsayan fitokimyasallar
içermektedir. Nantz MP, et al. Nutr J. 2013;12:161 referansı ile
yayımlanan yayımlanan randomize, çift-kör (araştırmaya veya deneye
katılan denekler ile araştırmayı veya deneyi uygulayan kişilerin
araştırmanın asıl amacından veya kimin kontrol, kimin deney grubunda
bulunduğundan haberi olmadığı bir tür kontrollü araştırma ) ve plasebo
kontrollü paralel araştırmada 10 hafta süre ile günlük 450 ml düşük
kalorili turna yemişi içeceği kullanılmıştır. Araştırmacılar bağışıklık
sistemi fonksiyonalitesi için önemli olan periferik kan mononükleer
hücreleri hedeflemişledir ve deneklerin soğuk algınlığı ile grip
semptomlarını raporlamaları istenmiştir.
10 hafta sonunda turna
yemişi içeceği tüketen grupta gamma-delta T-hücrelerinin (patojenlere
karşı ilk savunma hattı olan bağışıklık hücreleri) proliferasyon
indeksinin 5 kat fazla olduğu gözlemlenmiştir. Hastalığa yakalanma
oranında değişiklik kaydedilmemiş fakat semnptomlar oldukça azalmıştır.
Araştırma sonucu olarak turna yemişi içeceğinin epitelyumda yer alan bu
savunma hücrelerinin etkisini arttırdığı ve soğuk algınlığı / grip
semptomlarını azalttığı açıklanmıştır.
Zindelikler Dileriz…
Isırganotunun eklem ağrılarını azaltıcı özelliği üzerine elde edilen yeni kanıtlar
umut verici derecede artmaktadır. Enflamatuar sitokinleri düşürücü özellikte
aktif içeriğe sahip olan ısırganotu TNF-α ve IL-1B gibi sitokinlerin hücreler arası mesajlaşmasının
ve bağışıklık sistemi tepkisi olarak enflamasyona neden olmasının
baskılanmasına destek olmaktadır. Ödem ve ağrının oluştuğu eklemleri örten sinovyal
dokuya odaklı olarak TNF-α
ve IL-1B yi aktive eden protein ısırganotu ile bir ölçüde engellenebilmektedir.
Isırganotundan etkili ve basit bir şekilde faydalanmak için çayını
deneyebilirsiniz. Tazesini bulabilirseniz yaklaşık 3gr, kolaylıkla
bulabileceğiniz kuru ısırganotundan ise 1 çay kaşığı kadarını bir fincan su
içerisinde demlerken ısıttığınız suyu tam kaynatmadan kullanmanız ve demlenmesi
için 5 – 10 dakika arası beklemeniz en faydalı sonucu verecektir. Isırganotunun
tadını hafifletmek isterseniz tatlandırıcı olarak tarçın kullanmanız enflamasyon
için de ek bir destek olacaktır.
Bildiğiniz gibi bitkisel çaylar kesinlikle tedavi amaçlı değildir,
ilaç yerine kullanılamaz ve sadece keyifli bir destek olarak
düşünülmelidir. Tüm eklem ağrılarınız konusunda gecikmeden bir doktor ile
görüşmeniz önemli ve gereklidir.
Zindelikler Dileriz…
Sayfada paylaştığım bir kısmın tariflerde
“bal” kullanılmasını belirtmemden sonra yapılan yorumlarda balın vegan
olmadığı ve yerine agave şurubu kullanılması gerektiğini yazanlar oldu.
Tabiki “Raw Food” ve “Raw Vegan”
kavramları birbirinden farklıdır ve bal vegan değildir. Bununla
birlikte, sizlerle agave şurubu hakkında birkaç şey paylaşmak
gerektiğini de düşünüyorum;
Agave Şurubu ya da nektarı doğal
bir tatlandırıcı DEĞiLDiR. Ek olarak, bir yüksek fruktozlu mısır
şurubundan çok daha fazla konsantre fruktoz içermektedir. Şişelerin
üzerindeki “raw”, “organik”, “doğal” gibi etiketler ve sanki yerlilerin
agave bitkisinden bu tatlandırıcıyı elde ettiğini ima eden resimlerin de
sizleri yanıltabileceğini düşünüyorum.
Meksika yerlileri agave
bitkisinden bir çeşit tatlandırıcı üretmişlerdir. “Miel de Agave” adı
verilen bu tatlandırıcı agave ya da yuka (avizeağacı) besisuyunun birkaç
saat “kaynatılması” ile oluşmaktaydı (yani raw kabul edilemeyecek bir
yöntem ile) ve Kanada akçaağaç (maple) şurubunun bir Meksika versiyonu
gibiydi. Günümüzde ticari olarak satılan agave nektarları ise yuka ya da
agave’nin bitkisinden değil, toprak altında bulunan ananas benzeri
büyük soğansı kök yumrularındaki nişastadan üretilmektedirler. Bu kökte
bulunan nişasta, mısır ya da pirinç nişastası ile aynı özellikleri
taşıyan “inulin” adı verilen bir kompleks karbonhidrattır ve fruktoz
molekül zincirlerinden oluşmaktadır. Teknik olarak bakıldığında,
sindirilmesi güç olan inulin tatlı değildir ve agave bitkisinde bulunan
karbonhidratın yarısını barındırır.
Glikoz/İnulin’ den agave
nektarı ya da şurubu oluşturma işlemi bir mısır nişastasından HFCS
(yüksek fruktozlu mısır şurubu) üretilme işlemi ile tamamen aynıdır.
Agave nişastası enzimatik ve kimyasal bir işlem ile % 70 ve üzeri yüksek
fruktoz ihtiva eden bir şuruba döndürülür. Yüksek fruktozlu mısır
şurubunda bile bu oran % 55 olduğuna göre benim kişisel fikrim Agave
Şurubu = Kötü’ dür fakat yine de agave şurubunun düşük glisemik endekse
sahip olduğu ve diyabetik bir ürün olduğunu söyleyenler de bulunacaktır.
Öncelikle açıklığa kavuşturulması gereken konu konsantre fruktozun
doğada ve meyvelerde bulunmadığı, tamamen insan yapısı rafine bir ürün
olduğudur. Doğal olan “levüloz” dur ve enzimler, vitaminler, mineraller,
pektin ile lif içerir. Konsantre fruktoz metabolizma tarafından
tanınmayıp bağırsaklarda sindirilemediği için karaciğere yönlendirilir,
levüloz ise sindirilir. Karaciğere yönlendirilen fruktoz çok çabuk
trigliserit ve vücut yağına dönüştürüldüğünden dolayı kan şekerini
etkilemeyeceği ve diyabetik uygunluğa sahip olacağı düşünülürse de bence
bir farklı durumu daha göz önüne almak gerekir; fruktoz, vücudun
doyduğunu hissettiği hormon olan leptin üretimini baskılar; dolayısı
ile size daha fazla yemenizi söyler, iç organlar arasına yerleşen en
tehlikeli yağ tipini depolamanıza yol açar ve zaman içerisinde insülin
seviyeleri ile kan glikoz kontrolünüzün değişmesine yol açar.
Başlık sorumuza geri dönecek olursak; agave şurubu benim kişisel fikrime
göre sağlık için kötüdür ve “raw vegan” arkadaşlarımız eğer “bal”
konusuna isteksiz yaklaşıyorlar ise farklı alternatif arayışları
yerinde olacaktır. Doğal tatlandırıcı arayışları hakkında yakında
yeniden buluşmak üzere zindelikler dilerim…
Bilim
insanları brokoli filizleri yemenin hastalıklardan korunma ve tedavide
etkili olduğu hakkında kaydadeğer bulgulara ulaşmaktadırlar. Genç
brokoli sebzesi olan brokoli filizleri ise özellikle kanserden korunma
üzerine odaklanan araştırmacılar tarafından incelenmektedir.
20 yıldan uzun bir süredir doktorlar hangi tür beslenme
düzeninin kanserden korunmada yardımcı olabileceği üzerinde
çalışmaktadırlar. Sebzeler ve meyvelerin yararlarının gösterildiği pek
çok çalışma dışında Johns Hopkins ve diğer bazı üniversiteler yaptıkları
araştırmalarda brokoli filizlerinin kanser ile savaşta en etklili doğal
yöntemlerden biri olduğuınu işaret etmişlerdir.
Filizlerde
bulunan bir kimyasal olan “sulforafan” meme ve prostat kanserinden
korunma ve tedavi sürecinde fayda sağlamaktadır. Normal brokolilerde
bulunan sulforafan yoğunluğu hiçbir zaman bir brokoli filizinde
bulunabilen orana yaklaşmamaktadır. Johns Hopkins araştırmacılarından
farmakoloji profesörü Paul Talalay, M.D., çalışmalarında 3 – 4 günlük
brokoli filizlerinin normal brokolilerden 20 – 50 kat fazla
kemoprotektif ajan içerdiğini ve kanser riskini düşürmede basit bir
çözüm olabileceğini açıklamıştır.
Kanser-oluşturan ajanlara
karşı direnç kazandırabilen beslenme kaynakları üzerindeki sistematik
araştırmalar Hopkins grubunu faz 2 detoksifikasyon enzimi mobilize
edebilen yenilebilir bitkiler üzerinde çalışmaya yönlendirmiştir. Bu
enzimlerin kanser-oluşturabilen reaktif ve yüksek tehlike içeren
kimyasalları DNA’ ya hasar vermeden önce nötralize edebilme ve kanser
oluşumunu önleyebilme özellikleri bulunmaktadır. Johns Hopkins Brassica
Kemokoruma Laboratuvarı yöneticisi ve bitki fizyoloğu olan Jed Fahey,
sulforafan’ ın faz 2 enzimlerin en büyük destekçisi olduğunu ve brokoli
filizlerinde alışılmadık oranda yüksek bulunan “glukorafanin” in de
sulforafan’ ın bir ön belirleyicisi olduğunu açıklamıştır.
Bitki uzmanları sofralarda brokoli yerine brokoli filizlerine
geçilmesini bu terapötik etkiler nedeni ile önermektedirler. Brokoli
filizleri raw (ham) olarak yenilebildiği gibi destekleyici içeriğini
kaybetmeden buharda 48 °C altında ısıtılarak tüketilmeye de uygundurlar –
uzun süreli pişirmediğiniz sürece-.
Brokoli filizlerini kendiniz yetiştirmek isterseniz aşağıdaki adımlar size yardımcı olacaktır;
1- Öncelikle işlem görmemiş ve tarım ilaçlarından etkilenmemiş organik
brokoli tohumları bulmanız gerekecektir. Yaklaşık 1 yemek kaşığı tohum
13cm² lik bir alan için yeterlidir.
2- 10 cm derinlikte şeffaf steril bir kap brokoli filizlerinizi yetiştirmeniz için uygundur.
3- Tohumlarınızı ılık temiz su içerisinde 24 saat bekletiniz,
sonrasında akan soğuk su altında yıkayınız ve bir süzgeç üzerinde
bekleterek kalan suyunu akıtınız.
4- Steril kabınızın alt kısma birkaç kat ıslak beyaz peçete döşeyiniz.
5- Islak peçete üzerine ince bir tabaka tohum sepişterek başka bir peçete ile örtmeden üzerleri açık bir şekilde bırakınız.
6- Üzerinde mutlaka havalandırma sağlayabilecek delikleri bulunan şeffaf bir kapak ile kabınızı kapatınız.
7- Kabı direkt güneş ALMAYACAK şekilde cam kenarına bırakınız. 21ºC oda
ısısına ulaşmak peçete üzerinde filizlenme için gerekli olduğundan oda
soğuk ise kabınızı bir floresan lamba altına yaklaştırınız.
8- Oluşacak brokoli filizlerini 3 – 5 gün içerisinde el ile toplayınız ve zar/kabuklarından kurtulmak için durulayınız.
Zindelikler Dileriz…
